เพชรคืออะไร?
Q: เพชรคืออะไร? อะไรทำให้เพชรเลอค่ากว่าอัญมณีชนิดอื่น?
A: คำตอบนั้นขึ้นอยู่กับผู้ตอบคำถามนี้ เช่น นักวิทยาศาสตร์จะตอบว่า “ก็เพราะว่าเพชรเกิดขึ้นใต้ผิวโลก ภายใต้ความกดดันสูงและอุณหภูมิสูงนั่นสิ” หรือ พ่อค้าวาณิชจะตอบว่า “ก็เพราะว่าเพชรเป็นของหายาก กว่าจะได้มาต้องผ่านขบวนการซับซ้อหลายด่าน ราคาจึงสูงตามนั่นสิ” หรือ คู่รักจะตอบว่า “ก็เพราะว่าเพชรนั้นเป็นดั่งสัญลักษณ์ของความรัก ใช้แทนใจของกันและกัน จึงมีคุณค่าทางใจนั่นสิ” นั้นล้วนเป็นคำตอบที่ถูกต้อง และ แน่นอนที่สุด… คุณผู้อ่านก็คงมีคำตอบในใจที่แตกต่างออกไป…อาณาจักรในโลกแห่งธรรมชาติถูกแบ่งออกเป็น3อาณาจักรใหญ่ๆ ได้แก่ สัตว์, พืช, และแร่ธาตุ โดยสัตว์และพืชนั้นเป็นสิ่งมีชีวิต (organic) แต่แร่ธาตุเป็นสิ่งไม่มีชีวิต (inorganic) และ เพชรก็เป็นแร่ธาตุชนิดหนึ่งไม่ต่างอะไรกับเกลือบนโต๊ะอาหาร หรือ เศษแร่ควอตซ์บนหาดทราย อะตอมคือหน่วยโครงสร้างพื้นฐานในทุกสสาร โดยแร่ธาตุทุกชนิดถูกแบ่งแยกและลำดับโดยชนิดและปริมาณที่ใกล้เคียงกันของอะตอมในแร่นั้นๆ สิ่งนี้เรียกว่าองค์ประกอบทางเคมี ซึ่งการเรียงตัวของอะตอมและโครงสร้างของอะตอมที่มีระเบียบและแน่นอนล้วนส่งผลต่อองค์ประกอบทางเคมีทั้งสิ้น
ความแตกต่างเพียงเล็กน้อยในองค์ประกอบและโครงสร้างทางเคมีของทุกๆชนิดแร่ธาตุนำมาซึ่งคุณสมบัติพิเศษเฉพาะตัวของแร่ธาตุนั้นๆ เช่น อะตอมในพลอยสปีเนล (Spinel) มีการจัดเรียงใกล้เคียงกับอะตอมในเพชร แต่พลอยสปีเนลนั้นมีองค์ประกอบทางเคมีที่ต่างเพชรออกไปทำให้พลอยสปีเนลถูกนิยมนำมาใช้เป็นสิ่งเลียนแบบเพชร (Imitation) ในตลาดอัญมณี ในทางเคมี “ธาตุ” ประกอบด้วยอะตอมเพียงชนิดเดียว แต่ “แร่ธาตุ” ส่วนใหญ่ประกอบด้วยอะตอมตั้งแต่สองชนิดขึ้นไป เช่น พลอยสปีเนลไร้สีหรือสีใส โดยพลอยสปีเนลประกอบไปด้วยธาตุ3ชนิดคือ แมงกานีส, อลูมิเนียม และอ๊อกซิเจน ในขณะที่เพชรประกอบด้วยธาตุคาร์บอนเพียงชนิดเดียวเท่านั้น ซึ่งเพชรมีคาร์บอนถึง99.5% และ 0.05%คือจุลธาตุ (trace element) อะตอมเพียงเล็กน้อยของจุลธาตุเหล่านี้ไม่ใช่องค์ประกอบหลักทางเคมีของเพชรแต่อย่างใด แต่จุลธาตุนั้นส่งผลต่อสีและรูปร่างของเพชรได้
เงื่อนไขการก่อตัวของแร่ธาตุเป็นอีกปัจจัยในการแบ่งแยกอัตลักษณ์ของแร่ธาตุเช่นกัน กล่าวคือ เพชรก่อตัวภายใต้อุณหภูมิสูงและความกดดันสูง ในระยะความลึกจำเพาะจากผิวโลก แต่กราไฟท์ (Graphite) มีองค์ประกอบเพียงชนิดเดียวคือคาร์บอน ซึ่งไม่ต่างจากเพชรเลย เพียงว่าขบวนการก่อตัวนั้นต่างจากของเพชรออกไปมาก ด้วยเหตุนี้เอง กราไฟท์จึงนิ่มพอสำหรับใช้เป็นอุปกรณ์งานเขียนเท่านั้น ในขณะที่ความแข็งแกร่งของเพชรมีเพียงเพชรเช่นกันเท่านั้นที่สามารถขูดขีดกันและกันได้
ดังปัจจัยที่กล่าวไว้ข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นองค์ประกอบและโครงสร้างทางเคมี จนถึงการก่อตัวภายใต้อุณหภูมิสูงและความกดดันสูงของเพชร ล้วนส่งผลให้เพชรเป็นอัญมณีที่ขึ้นชื่อว่าพิเศษสุดนั่นเอง!!!
No Pressure, No Diamonds
